(…) κανένας δεν αφήνει την πατρίδα εκτός αν η πατρίδα είναι
μια ιδρωμένη φωνή στο αυτί σου
που λέει
φύγε,
τρέξε μακριά μου τώρα  (…)

Ουαρσάν Σαιρ «Πατρίδα»

Διαβατήρια, έγγραφα, φωτογραφίες, βαλίτσες, ρούχα, κλειδιά – που δεν χρησιμοποιήθηκαν ξανά – είναι μερικά μόνο από τα αντικείμενα που έμειναν να αποτυπώνουν το τραύμα των προσφύγων της Ανατολικής Θράκης. Είναι εκείνοι και τα παιδιά τους που – πρόσφυγες ξανά – θα έφευγαν λίγο αργότερα από την πατρίδα τους, αιματοδοτώντας το μεταναστευτικό ρεύμα προς την Ευρώπη. Γιατί στο σώμα της Θράκης χαράκτηκαν όλα τα πρόσωπα του ξεριζωμού: διωγμοί, ανταλλαγές πληθυσμών, προσφυγιά, μετανάστευση. Οπως σημειώνει η επιμελήτρια της έκθεσης “Πρόσφυγες της Ανατολής, Μετανάστες στη Δύση”  που παρουσιάζεται στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, πρόεδρος του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης, Αγγέλα Γιαννακίδου, η ιστορία των προσφύγων κοινή, υφαίνεται κάθε μέρα ανάμεσά μας και ύψιστο ζητούμενο για τον “πολιτισμένο” κόσμο μας παραμένει διαχρονικά η προάσπιση της οικουμενικότητας της προσφυγικής οδύνης. 

 Η έκθεση, που τελεί υπό την αιγίδα της UNESCO, εγκαινιάστηκε χθες 6/10, παρουσία σημαντικών ιστορικών και επιστημόνων, πολιτικών και πολιτειακών παραγόντων της χώρας και συνεχίζεται έως και τις 13 Οκτωβρίου (καθημερινά 18.00 – 22.00). 

Εθνολογικό Μουσείο Θράκης:    https://emthrace.org/

Χαιρετισμός κυρίας Αικατερίνης Τζιτζικώστα, Προέδρου της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO για τα εγκαίνια της Έκθεσης του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης «Πρόσφυγες της Ανατολής, μετανάστες στη Δύση» στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

“Εκλεκτοί φίλοι και προσκεκλημένοι,

Είναι ιδιαίτερη τιμή να χαιρετίζω σήμερα, με την ιδιότητά μου ως Πρόεδρος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO, τα εγκαίνια της Έκθεσης με θέμα «Πρόσφυγες της Ανατολής, μετανάστες στη Δύση», που διοργανώνει το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης και τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO.

Η Έκθεση, μέσα από κειμήλια, έγγραφα, φωτογραφικό και ενδυματολογικό υλικό, επιχειρεί να ανασυνθέσει την ιστορία της ζωής και του βίαιου εκτοπισμού των Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης το 1922, καθώς και της μετέπειτα μετανάστευσης των παιδιών τους, για βιοποριστικούς λόγους, στη Δυτική Ευρώπη.

Οι σύγχρονες ανθρωπιστικές κρίσεις, ή όπως η UNESCO τις ονομάζει «κοινωνικοί μετασχηματισμοί», στο επίκεντρο των οποίων βρίσκεται το μεταναστευτικό και το προσφυγικό, είναι διαχρονικά φαινόμενα, που συντελούν στην μορφοποίηση των κρατών, αλλά και του παγκόσμιου ιστού, εμπλουτίζοντας τον με διαρκή κίνηση και αλλαγή, γι’ αυτό και βρίσκονται στην καρδιά της αποστολής του διεθνούς οργανισμού.

Οι μετακινήσεις πληθυσμών εξαιτίας πολέμων ή βιοποριστικής ανάγκης έρχονται να υπογραμμίσουν περίτρανα τη σημασία της συνεργασίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της προσέγγισης των πολιτισμών και του διαπολιτισμικού διαλόγου.

Η Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UNESCO έθεσε υπό την αιγίδα της την εν λόγω Έκθεση, καθώς προωθεί, όχι μόνο την ιστορική μνήμη και την αυτογνωσία, αλλά και τη σημασία της ενίσχυσης μιας κουλτούρας σεβασμού και όσμωσης των πολιτισμών και κατ’ επέκταση ειρηνικής συνύπαρξής τους.

Η κυρία Αγγέλα Γιαννακίδου, που έχουμε την τιμή να αποτελεί μέλος της ευρύτερης οικογένειας της UNESCO καθώς είναι Προέδρος της νεοσύστατης Επιτροπής μας για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, πάντα μας συγκινεί με τον πηγαίο ενθουσιασμό και το ασίγαστο πάθος της να μην αφήσει τα χνάρια του Ελληνισμού μέσα και έξω από τα στενά γεωγραφικά του όρια του να ξεχαστούν.

Θέτοντας υπό την αιγίδα μας την εν λόγω Έκθεση, υπογραμμίζουμε πως η UNESCO προωθεί και αξιοποιεί τα στοιχεία εκείνα που ενώνουν τους λαούς προς όφελος της παγκόσμιας κοινότητας μέσω ενός ανοιχτού, ουσιαστικού διαλόγου που οφείλει να βασίζεται στο σεβασμό των αξιών κάθε πολισμού, στην τήρηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, στην αλληλεγγύη και την επικοινωνία.

Είναι τιμή και χαρά μας να στηρίζουμε αυτή την πρωτοβουλία, που προετοιμάστηκε με κόπο και γνώση και παρουσιάζεται σήμερα στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» με τη συμβολή της πάντα δραστήριας και αεικίνητης Προέδρου του Δ.Σ. και Γενικής Διευθύντριας του, της κας Ξένιας Καλδάρα, η οποία έχουμε την τιμή να αποτελεί επίσης ένα σημαντικό μέλος της ίδιας Επιτροπής για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά. Η εν λόγω Επιτροπή, που απαρτίζεται από διακεκριμένους στον τομέα τους εμπειρογνώμονες, πρόκειται πολύ σύντομα να παρουσιάσει το στρατηγκό της σχεδιασμό για την επόμενη διετία τόσο στα Κεντρικά Γραφεία του Οργανισμού στο Παρίσι, όσο και στην Αθήνα σε εκδήλωση που θα λάβει χώρα στο Υπουργείο Εξωτερικών.

Αγαπητή κα Γιαννακίδου,

Κλείνοντας, θα ήθελα να σας συγχαρώ και να σας ευχαριστήσω και πάλι θερμά γιατί μέσα από το έργο σας κρατάτε ζωντανό τον πολιτισμό και την προσφορά των Ελλήνων και μας μαθαίνετε να αγκαλιάζουμε την αλλαγή και την ενσωμάτωση κάθε νέου στοιχείου στο παζλ ενός ξεχωριστού μωσαϊκού, που είναι ο κόσμος μας.”