Διεθνές συνέδριο για το αρχαίο ελληνικό δράμα

Διεθνές συνέδριο για το αρχαίο ελληνικό δράμα στο πλαίσιο του Διεθνούς Νεανικού Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος Κορίνθου

Ανταπόκριση: Νατάσα Μερκούρη, φιλόλογος, μέλος της οργανωτικής επιτροπής του Φεστιβάλ

Το έργο «Το αρχαίο δράμα στο σχολείο του 21ου αιώνα» εστιάζει σε δύο βασικούς πυλώνες: αυτόν της νεανικής καλλιτεχνικής δημιουργίας και αυτόν της επιστημονικής προσέγγισης. Και, μεταξύ άλλων, εκεί έγκειται η καινοτομία του, ότι οργανώνει δράσεις που αλληλοτροφοδοτούν την τέχνη και την επιστήμη, με στόχο να δημιουργηθούν και να εκπαιδευτούν κοινότητες θεατών σε τοπικό και διεθνές επίπεδο, που θα ενισχύουν τη συλλογικότητα, που τόσο βάλλεται τις τελευταίες δεκαετίες.

Στο πλαίσιο του Διεθνούς Νεανικού Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος Κορίνθου πραγματοποιήθηκε διεθνές συνέδριο με θέμα «Αρχαίο ελληνικό δράμα: συνεκτικός ιστός ανάμεσα στις μητροπόλεις και τις αποικίες», την Κυριακή, 7 Μαΐου 2023, στο Δημοτικό Θέατρο Κορίνθου «Θωμάς Θωμαΐδης».

Το Φεστιβάλ, το οποίο ομολογουμένως ξεχώρισε για τις υψηλού επιπέδου συμμετοχές των μαθητικών ομάδων, αλλά και για την άρτια οργάνωσή του, ολοκληρώθηκε με τοποθετήσεις και ανταλλαγή απόψεων γύρω από το κεντρικό θέμα τη φετινής διοργάνωσης. Οι θεματικές του ήταν το αρχαίο δράμα και το αρχαίο θέατρο ως συνεκτικός ιστός μεταξύ της Κορίνθου και των αποικιών της, και το αρχαίο δράμα ως «μητρόπολη» που συνδέει το χθες με το σήμερα.

Το συνέδριο παρουσίασε η Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Φεστιβάλ, Δικηγόρος Παρασκευή (Εύη) Κοκκίνου, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε ο Δήμαρχος Κορινθίων Βασίλης Νανόπουλος και η Εντεταλμένη Σύμβουλος Πολιτισμού της Περιφέρειας Πελοποννήσου Αθηνά Κόρκα.

Τις εργασίες του συνεδρίου, με προεδρεύουσα την Όλγα Καραγεώργου-Κουρτζή, Δρ Ιστορίας, Επίτιμη Σχολική Σύμβουλο Φιλολόγων, άνοιξε η αρχαιολόγος Έλενα Κόρκα, Επίτιμη Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟΑ, Διευθύντρια της Συστηματικής Αρχαιολογικής Έρευνας της Αρχαίας Τενέας, η οποία παρουσίασε τα ευρήματα στην Αρχαία Τενέα, αλλά και το θέατρο που ανασκάφθηκε στην περιοχή. Η Παναγιώτα Κασίμη, Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας, διέτρεξε την παρουσία των αρχαίων θεάτρων και του αρχαίου δράματος στην Κορινθία, με έμφαση στη μορφή της Μήδειας. Τέλος, η Ιουλία Τζώνου, Δρ. Αρχαιολογίας, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Ανασκαφών Κορίνθου της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών, εστίασε στις πολλαπλές επιρροές που άσκησε η πόλη της αρχαίας Κορίνθου στον αρχαίο κόσμο, τόσο μέσα από το εμπόριο, όσο και μέσα από τις αποικίες της.

Στη συνέχεια, ο λόγος δόθηκε σε δύο φιλοξενούμενους, που αγαπούν την Ελλάδα και τον πολιτισμό της, και λειτουργούν ως πρεσβευτές του. Πρώτη μίλησε η Giovanna Scollo, Αντιδήμαρχος για την εκπαίδευση του Δήμου Palazzolo Acreide, η οποία μοιράστηκε μαζί μας την πλούσια εμπειρία του Δήμου της από το αντίστοιχο νεανικό φεστιβάλ αρχαίου δράματος. Ήταν η στιγμή που η αποικία ήρθε να ανταποδώσει το δώρο στη μητρόπολη και να σταθεί δίπλα στην προσπάθειά μας. Ο Ένκε Φεζολλάρι, σκηνοθέτης-ηθοποιός, έφερε στον διάλογο μια άγνωστη πτυχή: εξήγησε πόσα λίγα γνωρίζουν οι γείτονές μας Αλβανοί για την αρχαία ελληνική γραμματεία και πώς προσπαθεί ο ίδιος και οι θεατρικές του ομάδες, παρά τα εμπόδια, να συστήσουν την αρχαία σκέψη στη σύγχρονη Αλβανία.

Το δεύτερο μέρος του συνεδρίου ήταν αφιερωμένο στους θεατρολόγους, τους σκηνοθέτες, τις σύγχρονες παραστάσεις αρχαίου δράματος και στην πρόσληψή του στον κινηματογράφο. Με προεδρεύουσα τη γράφουσα, η Γωγώ Βαρζελιώτη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών στο Ε.Κ.Π.Α., ανέλυσε πώς το αρχαίο ελληνικό δράμα, μέσα από την κινητικότητά του στο Βυζάντιο και στην Ευρώπη, διαμόρφωσε τις σύγχρονες ταυτότητες. Στη συνέχεια, ο Καθηγητής Θεατρολογίας στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ. Πλάτωνας Μαυρομούστακος μετατόπισε τον άξονα του συνεδρίου στη σκηνική αναπαράσταση του αρχαίου δράματος, με στάσεις σε κομβικής σημασίας σκηνοθετικές προσεγγίσεις από τον 11ο αι. μέχρι και τον 20ο αι.

Ο Γιώργος Ροδοσθένους, σκηνοθέτης, Καθηγητής Σκηνοθεσίας και Αναπληρωτής Επικεφαλής της Σχολής Παραστατικών Τεχνών και Πολιτιστικών Βιομηχανιών του Πανεπιστημίου του Leeds, παρουσίασε την προσωπική του ανάγνωση του αρχαίου δράματος, η οποία κύριο στόχο έχει να φέρει το έργο κοντά στο σύγχρονο κοινό, έτσι ώστε το κοινό να το οικειωθεί.

Τέλος, η Αναστασία Μπακογιάννη, Senior Lecturer in Classical Studies, Massey University, New Zealand, συνέχισε το ταξίδι στη διεθνή διάσταση του αρχαίου δράματος όχι μόνο στις σύγχρονες σκηνές ανά τον κόσμο, αλλά και στον χορό και στην οθόνη, με ιδιαίτερη αναφορά στην «Ηλέκτρα» σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη.

Η συζήτηση που ακολούθησε, ιδίως μεταξύ των ομιλητών της δεύτερης συνεδρίας και του ακροατηρίου, κινήθηκε στον προβληματισμό γύρω από το πώς προσεγγίζουμε το αρχαίο δράμα: ως κάτι μνημειακό, που δεν επιδέχεται παρά μία μόνο σκηνική ερμηνεία ή ως έναν ζωντανό «οργανισμό», ανοιχτό σε ποικίλες αναγνώσεις από τους σκηνοθέτες;

Κλείνοντας, δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στα εξαιρετικά μουσικά δρώμενα του συνεδρίου, που πλαισίωσαν καλλιτεχνικά εν τοις πράγμασι τον επιστημονικό διάλογο. Η μέτζο σοπράνο Μαρισία Παπαλεξίου ερμήνευσε, με τη συνοδεία του Δημήτρη Χρυσανθακόπουλου στο πιάνο, άριες οπερατικού ρεπερτορίου εμπνευσμένες από το αρχαίο ελληνικό δράμα, δίνοντας τη διάσταση της πρόσληψης του αρχαίου ελληνικού δράματος μέσα από την όπερα στην πράξη. Η Νεανική Χορωδία Δήμου Νεμέας και του Κορινθιακού Ωδείου, υπό τη διεύθυνση της μαέστρου Γεωργίας Γιαννακοπούλου, με τη φυσικότητα και τη μουσικότητα παρά το νεαρό της ηλικίας των παιδιών, μας εξέπληξε με τον αρχαίο ελληνικό ύμνο που τραγούδησε αλλά και γενικότερα με την ερμηνεία της.

Στόχος της οργανωτικής επιτροπής είναι το Φεστιβάλ και οι δράσεις του όχι μόνο να γίνουν θεσμός για την πόλη της Κορίνθου, αλλά και να επεκταθούν και να ενισχυθούν. Θεωρούμε πως ήρθε η ώρα να χτίσουμε τη σύγχρονη δυναμική της πόλης μας αναδεικνύοντας την ιστορικότητά της.

Το Συνέδριο τίμησαν με την παρουσία τους και ο Αντιπεριφερειάρχης Κορινθίας Χάρης Βυτινιώτης, ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Παιδείας Σπύρος Ζαχαριάς, ο Πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής Β΄βάθμιας Εκπαίδευσης Κορινθίας, η Υποπλοίαρχος Λιμενικού Σώματος Ζούμπου Θεοδώρα ως εκπρόσωπος του Λιμεναρχείου Κορίνθου, η Αντιδήμαρχος Παιδείας Δήμου Κέρκυρας Μαρία Ζερβού, η Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Κορίνθου Παναγιώτα, ο Πρόεδρος Τουριστικού Οργανισμού Πελοποννήσου & Επικ. Καθηγητής Τουριστικού Μάνατζμεντ Παν/μίου Δυτικής Αττικής Δρ. Κωνσταντίνος Μαρινάκος, ο πρ. θεματικός Αντιπεριφερειάρχης Πελοποννήσου Αθανάσιος Γκίκας, ο πρ. Αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού Δρ Απόστολος Παπαφωτίου, η Πρόεδρος του Σωματείου Λόγου και Τέχνης «Αλκυονίδες» Όλγα Κονομόδη-Θωμά, φίλοι της εκπαίδευσης και του πολιτισμού. Φωτογραφική κάλυψη: VasVal & Πάρης Διονυσόπουλος